Difference between revisions of "Terminology/tr"

From Kerbal Space Program Wiki
Jump to: navigation, search
m (XZise moved page Sözlük to Terminology/tr: use English name)
(Restored to revision from 12:14, 11 August 2015‎ by NWM (who actually copied it before I moved it))
Line 2: Line 2:
  
 
== Matematik ==
 
== Matematik ==
'''Eliptik'''
+
<div style="float:right;">[[File:cartesian.svg|thumb|upright|left|Cartesian coordinate system - Uses rectangular coordinates]][[File:polar.svg|thumb|upright|Polar coordinate system - Uses only angles and one length]]</div>
 +
;Eliptik
 +
:Oval bir yörüngeyi belirtir.
 +
;Hiperbolik
 +
:Yumuşak bir viraja benzer ve genellikle bir kaçış yörüngesi belirtir.
 +
;Normal Vektör
 +
:Düzleme dik olan vektördür.
 +
;Skaler
 +
:Yön belirtmeyen rakamsal büyüklüktür.
 +
;Vektör
 +
:Yön ve rakamsallık içerek büyüklüktür. Örnek olarak; bir yönümüz olsun mesela Kuzey. Kuzey yönüne bir ok çizdiğimizde bu okun uzunluğu bize rakamsal büyüklüğü verir. Yön ve rakam birleştiğinde ise ortaya '''kuvvet''' çıkar. Tabi matematiksel olarak yön rakamla belirtilir. Yönü temsil eden bu rakama '''derece''' denir. Vektör; '''<x°,y>''' olarak gösterilir."x" burada yönü, "y" ise rakamsal büyüklüğü ifade eder.
  
Oval bir yörüngeyi belirtir.
+
'''Örneğin;''' <90°, 31> vektörü; 90 derecelik bir açı ve 31 birimlik bir büyüklüğü gösterir. Bu ikisi bir araya geldiğinde oraya çıkan kuvvet, 90 derecelik 31 birimlik kuvvettir.
 
 
 
 
'''Hiperbolik'''
 
 
 
Yumuşak bir viraja benzer ve genellikle bir kaçış yörüngesi belirtir.
 
 
 
 
 
'''Normal Vektör'''
 
 
 
Düzleme dik olan vektördür.
 
 
 
 
 
'''Skaler'''
 
 
 
Yön belirtmeyen rakamsal büyüklüktür.
 
 
 
 
 
'''Vektör'''
 
 
 
Yön ve rakamsallık içerek büyüklüktür. Örnek olarak; bir yönümüz olsun mesela Kuzey. Kuzey yönüne bir ok çizdiğimizde bu okun uzunluğu bize rakamsal büyüklüğü verir. Yön ve rakam birleştiğinde ise ortaya '''kuvvet''' çıkar. Tabi matematiksel olarak yön rakamla belirtilir. Yönü temsil eden bu rakama '''derece''' denir. Vektör; '''<x°,y>''' olarak gösterilir."x" burada yönü, "y" ise rakamsal büyüklüğü ifade eder.
 
 
 
 
 
'''Örneğin;''' <90°, 31> vektörü; 90 derecelik bir açı ve 31 birimlik bir büyüklüğü gösterir. Bu ikisi bir araya geldiğinde oraya çıkan kuvvet, 90 derecelik 31 birimlik kuvvettir.
 
  
  
 
== Yörüngesel Terimler ==
 
== Yörüngesel Terimler ==
'''Apsis'''
+
[[File:Orbit.svg|thumb|upright=2.25|Visualization of the most common orbital parameters]]
 
+
;<span id="ap">Apoapsis</span>
Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' ve '''en uzak''' olduğu noktalara verilen isimdir.
+
;<span id="pe">Periapsis</span>
 
+
;Apsis
 
+
:Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' ve '''en uzak''' olduğu noktalara verilen isimdir.
 
+
;Apoapsis
'''Apoapsis'''
+
:Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en uzak''' noktadır.
 
+
;Periapsis
Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en uzak''' noktadır.
+
:Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' noktadır.
 
+
;Peri- ve Apo- Konusu
 
+
:Periapsis ve Apoapsis, İngilizce terimlerdir. Oyunda bu isimlerle ilgilenildiği için bu sayfada bu isimler kullanılmıştır. Türkçe'de yörüngedeki cismin bağlı bulunduğu cisme göre isim değişir. Örneğin; TÜRKSAT uydusunun Dünya'ya göre en yakın noktasına Periapsis yerine Perije, en uzak noktasıne Apoje denir. Bir farkılık da Güneş çevresindeki yörüngelerde geçerlidir. Örneğin; Dünya'nın Güneş'e en yakın notasına Günberi, en uzak noktasına Günöte denir.
 
+
;Yörüngesel Kesme
'''Periapsis'''
+
:Yörüngede dolanan cismin, referans düzlemine yaptığı kesme açısıdır.
 
+
;Yükseliş Kesimi
Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' noktadır.
+
:Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim aşağıdan yukarıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya yükseliş kesimi denir.
 
+
;Alçalış Kesimi
 
+
:Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim yukarıdan aşağıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya alçalış kesimi denir.
 
+
;Dış Merkezlilik
'''Peri- ve Apo- Konusu'''
+
:Bir yörüngenin elipsliğini belirten rakamsal büyüklüktür.
 
+
:*Dış merkezlilik oranı = 0 ise kusursuz dairesel yörüngedir.
Periapsis ve Apoapsis, İngilizce terimlerdir. Oyunda bu isimlerle ilgilenildiği için bu sayfada bu isimler kullanılmıştır. Türkçe'de yörüngedeki cismin bağlı bulunduğu cisme göre isim değişir. Örneğin; TÜRKSAT uydusunun Dünya'ya göre en yakın noktasına Periapsis yerine Perije, en uzak noktasıne Apoje denir. Bir farkılık da Güneş çevresindeki yörüngelerde geçerlidir. Örneğin; Dünya'nın Güneş'e en yakın notasına Günberi, en uzak noktasına Günöte denir.
+
:*0 < Dış merkezlilik oranı < 1 ise eliptik yörüngedir.
 
+
:*Dış merkezlilik oranı = 1 ise parabolik yörüngedir.
 
+
:*Dış merkezlilik oranı > 1 ise hiperbolik yörüngedir.
 
+
;Eğim Açısı
'''Yörüngesel Kesme'''
+
:Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı açıdır.
 
+
;Alçak Yörünge
Yörüngede dolanan cismin, referans düzlemine yaptığı kesme açısıdır.
+
:Gök cisminin, referans cismin yüzeysel etkisine maruz kalacağı yörünge yüksekliğidir. Örneğin; Kerbin'e yaklaşan cismin atmosferik sürtünmeye maruz kalması, Mün'e yaklaşan cismin dağlık tepelere teğet geçmesi veya dokunmasıdır.
 
+
;Yörünge Noktaları
 
+
:Yörüngenin temel elemanlarını belirtir. Örneğin; Apoapsis, Periapsis, Eğim Açısı...
 
+
;Yörünge Normali
'''Yükseliş Kesimi'''
+
:Yörünge vektörlerinden, hız ve yer çekimi vektörlerinin bir çizgiyle ayrılmasıdır. Sağ el kuralıyla işler, yani; baş parmağın yönü sağa bakacak şekilde "okey" işareti yapın. '''Baş parmak aracın hareket yönünü''', buna ek olarak '''bilek ise yerçekimi''' vektörünü belirtir.
 
+
;Yörüngesel Düzlem
Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim aşağıdan yukarıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya yükseliş kesimi denir.
+
:Yörüngeyi bir bilgisayar CD'si gibi ince bir disk olarak olarak düşünülmesidir. Bu kavram eğim açısını, alçalış-yükseliş kesimini açıklamakta kullanılır.
 
+
;İleri İtiş (Prograde)
 
+
:Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün, referans cismine göre belirlenmesidir.
 
+
;Geri İtiş (Retrograde)
'''Alçalış Kesimi'''
+
:Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün tersinin, referans cismine göre belirlenmesidir.
 
+
;Referans Düzlemi
Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim yukarıdan aşağıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya alçalış kesimi denir.
+
:Bu düzlem iki gök cisminin birbirlerine göre yaptığı eğim açısını belirlemek için kullanılır. Örneğin; Kerbin ve Eve arasındaki yörünge açılarının farkın gösterilmesi için kullanılır. Yine yörüngesel düzlem gibi ince bir disk olarak düşünülür.
 
+
;Yarı-Büyük Eksen
 
+
:Bir yörüngenin, büyük eksen uzunluğunun yarısına eşit olan kesim. Yani; Apoapsis noktasındaki bir cismin referans noktasına uzaklığını belirtir.  
 
+
;Yıldız Günü
'''Dış Merkezlilik'''
+
:Bir gezegenin yıldızlara göre kendi etrafında yaptığı dolanma süresidir.
 
+
;Çarpma Yörüngesi
Bir yörüngenin elipsliğini belirten rakamsal büyüklüktür.
+
:Bir cismin, referans cismine kesin olarak çarpma yapmasını sağlayan yörüngedir.
 
+
;Eş Zamanlı Yörünge
•Dış merkezlilik oranı = 0 ise kusursuz dairesel yörüngedir.
+
:Bir cismin, referans cismine kilitli şekilde, yani kuş bakışı olarak tek bir noktaya bakacak şekilde dönmesidir. Örneğin; TÜRKSAT uydusu 42 dereceye kilitli dönmektedir.
 
 
•0 < Dış merkezlilik oranı < 1 ise eliptik yörüngedir.
 
 
 
•Dış merkezlilik oranı = 1 ise parabolik yörüngedir.
 
 
 
•Dış merkezlilik oranı > 1 ise hiperbolik yörüngedir.
 
 
 
 
 
'''Eğim Açısı'''
 
 
 
Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı açıdır.
 
 
 
 
 
'''Alçak Yörünge'''
 
 
 
Gök cisminin, referans cismin yüzeysel etkisine maruz kalacağı yörünge yüksekliğidir. Örneğin; Kerbin'e yaklaşan cismin atmosferik sürtünmeye maruz kalması, Mün'e yaklaşan cismin dağlık tepelere teğet geçmesi veya dokunmasıdır.
 
 
 
 
 
 
 
'''Yörünge Noktaları'''
 
 
 
Yörüngenin temel elemanlarını belirtir. Örneğin; Apoapsis, Periapsis, Eğim Açısı...
 
 
 
 
 
 
 
'''Yörünge Normali'''
 
 
 
Yörünge vektörlerinden, hız ve yer çekimi vektörlerinin bir çizgiyle ayrılmasıdır. Sağ el kuralıyla işler, yani; baş parmağın yönü sağa bakacak şekilde "okey" işareti yapın. '''Baş parmak aracın hareket yönünü''', buna ek olarak '''bilek ise yerçekimi''' vektörünü belirtir.
 
 
 
 
 
 
 
'''Yörüngesel Düzlem'''
 
 
 
Yörüngeyi bir bilgisayar CD'si gibi ince bir disk olarak olarak düşünülmesidir. Bu kavram eğim açısını, alçalış-yükseliş kesimini açıklamakta kullanılır.
 
 
 
 
 
 
 
'''İleri İtiş(Prograde)'''
 
 
 
Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün, referans cismine göre belirlenmesidir.
 
 
 
 
 
 
 
'''Geri İtiş(Retrograde)'''
 
 
 
Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün tersinin, referans cismine göre belirlenmesidir.
 
 
 
 
 
 
 
'''Referans Düzlemi'''
 
 
 
Bu düzlem iki gök cisminin birbirlerine göre yaptığı eğim açısını belirlemek için kullanılır. Örneğin; Kerbin ve Eve arasındaki yörünge açılarının farkın gösterilmesi için kullanılır. Yine yörüngesel düzlem gibi ince bir disk olarak düşünülür.
 
 
 
 
 
 
 
'''Yarı-Büyük Eksen'''
 
 
 
Bir yörüngenin, büyük eksen uzunluğunun yarısına eşit olan kesim. Yani; Apoapsis noktasındaki bir cismin referans noktasına uzaklığını belirtir.  
 
 
 
 
 
 
 
'''Yıldız Günü'''
 
 
 
Bir gezegenin yıldızlara göre kendi etrafında yaptığı dolanma süresidir.
 
 
 
 
 
 
 
'''Çarpma Yörüngesi'''
 
 
 
Bir cismin, referans cismine kesin olarak çarpma yapmasını sağlayan yörüngedir.
 
 
 
 
 
 
 
'''Eş Zamanlı Yörünge'''
 
 
 
Bir cismin, referans cismine kilitli şekilde, yani kuş bakışı olarak tek bir noktaya bakacak şekilde dönmesidir. Örneğin; TÜRKSAT uydusu 42 dereceye kilitli dönmektedir.
 

Revision as of 21:11, 9 September 2015

Kerbal Space Program'da yörünge ve fizik ile ilgili birçok terim kullanılmaktadır. Oyuncuların bu terimlerin çoğuna yabancı kalması beklenen bir şeydir. Bu yüzden bu sayfa terimler hakkında bilgi vermek için açılmıştır.

Matematik

Cartesian coordinate system - Uses rectangular coordinates
Polar coordinate system - Uses only angles and one length
Eliptik
Oval bir yörüngeyi belirtir.
Hiperbolik
Yumuşak bir viraja benzer ve genellikle bir kaçış yörüngesi belirtir.
Normal Vektör
Düzleme dik olan vektördür.
Skaler
Yön belirtmeyen rakamsal büyüklüktür.
Vektör
Yön ve rakamsallık içerek büyüklüktür. Örnek olarak; bir yönümüz olsun mesela Kuzey. Kuzey yönüne bir ok çizdiğimizde bu okun uzunluğu bize rakamsal büyüklüğü verir. Yön ve rakam birleştiğinde ise ortaya kuvvet çıkar. Tabi matematiksel olarak yön rakamla belirtilir. Yönü temsil eden bu rakama derece denir. Vektör; <x°,y> olarak gösterilir."x" burada yönü, "y" ise rakamsal büyüklüğü ifade eder.

Örneğin; <90°, 31> vektörü; 90 derecelik bir açı ve 31 birimlik bir büyüklüğü gösterir. Bu ikisi bir araya geldiğinde oraya çıkan kuvvet, 90 derecelik 31 birimlik kuvvettir.


Yörüngesel Terimler

Visualization of the most common orbital parameters
Apoapsis
Periapsis
Apsis
Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede en yakın ve en uzak olduğu noktalara verilen isimdir.
Apoapsis
Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede en uzak noktadır.
Periapsis
Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede en yakın noktadır.
Peri- ve Apo- Konusu
Periapsis ve Apoapsis, İngilizce terimlerdir. Oyunda bu isimlerle ilgilenildiği için bu sayfada bu isimler kullanılmıştır. Türkçe'de yörüngedeki cismin bağlı bulunduğu cisme göre isim değişir. Örneğin; TÜRKSAT uydusunun Dünya'ya göre en yakın noktasına Periapsis yerine Perije, en uzak noktasıne Apoje denir. Bir farkılık da Güneş çevresindeki yörüngelerde geçerlidir. Örneğin; Dünya'nın Güneş'e en yakın notasına Günberi, en uzak noktasına Günöte denir.
Yörüngesel Kesme
Yörüngede dolanan cismin, referans düzlemine yaptığı kesme açısıdır.
Yükseliş Kesimi
Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim aşağıdan yukarıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya yükseliş kesimi denir.
Alçalış Kesimi
Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim yukarıdan aşağıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya alçalış kesimi denir.
Dış Merkezlilik
Bir yörüngenin elipsliğini belirten rakamsal büyüklüktür.
  • Dış merkezlilik oranı = 0 ise kusursuz dairesel yörüngedir.
  • 0 < Dış merkezlilik oranı < 1 ise eliptik yörüngedir.
  • Dış merkezlilik oranı = 1 ise parabolik yörüngedir.
  • Dış merkezlilik oranı > 1 ise hiperbolik yörüngedir.
Eğim Açısı
Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı açıdır.
Alçak Yörünge
Gök cisminin, referans cismin yüzeysel etkisine maruz kalacağı yörünge yüksekliğidir. Örneğin; Kerbin'e yaklaşan cismin atmosferik sürtünmeye maruz kalması, Mün'e yaklaşan cismin dağlık tepelere teğet geçmesi veya dokunmasıdır.
Yörünge Noktaları
Yörüngenin temel elemanlarını belirtir. Örneğin; Apoapsis, Periapsis, Eğim Açısı...
Yörünge Normali
Yörünge vektörlerinden, hız ve yer çekimi vektörlerinin bir çizgiyle ayrılmasıdır. Sağ el kuralıyla işler, yani; baş parmağın yönü sağa bakacak şekilde "okey" işareti yapın. Baş parmak aracın hareket yönünü, buna ek olarak bilek ise yerçekimi vektörünü belirtir.
Yörüngesel Düzlem
Yörüngeyi bir bilgisayar CD'si gibi ince bir disk olarak olarak düşünülmesidir. Bu kavram eğim açısını, alçalış-yükseliş kesimini açıklamakta kullanılır.
İleri İtiş (Prograde)
Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün, referans cismine göre belirlenmesidir.
Geri İtiş (Retrograde)
Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün tersinin, referans cismine göre belirlenmesidir.
Referans Düzlemi
Bu düzlem iki gök cisminin birbirlerine göre yaptığı eğim açısını belirlemek için kullanılır. Örneğin; Kerbin ve Eve arasındaki yörünge açılarının farkın gösterilmesi için kullanılır. Yine yörüngesel düzlem gibi ince bir disk olarak düşünülür.
Yarı-Büyük Eksen
Bir yörüngenin, büyük eksen uzunluğunun yarısına eşit olan kesim. Yani; Apoapsis noktasındaki bir cismin referans noktasına uzaklığını belirtir.
Yıldız Günü
Bir gezegenin yıldızlara göre kendi etrafında yaptığı dolanma süresidir.
Çarpma Yörüngesi
Bir cismin, referans cismine kesin olarak çarpma yapmasını sağlayan yörüngedir.
Eş Zamanlı Yörünge
Bir cismin, referans cismine kilitli şekilde, yani kuş bakışı olarak tek bir noktaya bakacak şekilde dönmesidir. Örneğin; TÜRKSAT uydusu 42 dereceye kilitli dönmektedir.