Difference between revisions of "Terminology/tr"

From Kerbal Space Program Wiki
Jump to: navigation, search
Line 3: Line 3:
 
== Matematik ==
 
== Matematik ==
 
'''Eliptik'''
 
'''Eliptik'''
  Oval bir yörüngeyi belirtir.
+
  Oval bir yörüngeyi belirtir.
  
 
'''Hiperbolik'''
 
'''Hiperbolik'''
  Yumuşak bir viraja benzer ve genellikle bir kaçış yörüngesi belirtir.
+
  Yumuşak bir viraja benzer ve genellikle bir kaçış yörüngesi belirtir.
  
 
'''Normal Vektör'''
 
'''Normal Vektör'''
  Düzleme dik olan vektördür.
+
  Düzleme dik olan vektördür.
  
 
'''Skaler'''
 
'''Skaler'''
  Yön belirtmeyen rakamsal büyüklüktür.
+
  Yön belirtmeyen rakamsal büyüklüktür.
  
 
'''Vektör'''
 
'''Vektör'''
  Yön ve rakamsallık içerek büyüklüktür. Örnek olarak; bir yönümüz olsun mesela Kuzey. Kuzey yönüne bir ok çizdiğimizde bu okun uzunluğu bize rakamsal büyüklüğü verir. Yön ve rakam birleştiğinde ise ortaya '''kuvvet''' çıkar. Tabi matematiksel olarak yön rakamla belirtilir. Yönü temsil eden bu rakama '''derece''' denir. Vektör; '''<x°,y>''' olarak gösterilir."x" burada yönü, "y" ise rakamsal büyüklüğü ifade eder.
+
  Yön ve rakamsallık içerek büyüklüktür. Örnek olarak; bir yönümüz olsun mesela Kuzey. Kuzey yönüne bir ok çizdiğimizde bu okun uzunluğu bize rakamsal büyüklüğü verir. Yön ve rakam birleştiğinde ise ortaya '''kuvvet''' çıkar. Tabi matematiksel olarak yön rakamla belirtilir. Yönü temsil eden bu rakama '''derece''' denir. Vektör; '''<x°,y>''' olarak gösterilir."x" burada yönü, "y" ise rakamsal büyüklüğü ifade eder.
  
 
'''Örneğin;'''  <90°, 31> vektörü; 90 derecelik bir açı ve 31 birimlik bir büyüklüğü gösterir. Bu ikisi bir araya geldiğinde oraya çıkan kuvvet, 90 derecelik 31 birimlik kuvvettir.
 
'''Örneğin;'''  <90°, 31> vektörü; 90 derecelik bir açı ve 31 birimlik bir büyüklüğü gösterir. Bu ikisi bir araya geldiğinde oraya çıkan kuvvet, 90 derecelik 31 birimlik kuvvettir.
Line 22: Line 22:
 
== Yörüngesel Terimler ==
 
== Yörüngesel Terimler ==
 
'''Apsis'''
 
'''Apsis'''
  Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' ve '''en uzak''' olduğu noktalara verilen isimdir.
+
  Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' ve '''en uzak''' olduğu noktalara verilen isimdir.
  
  
 
'''Apoapsis'''
 
'''Apoapsis'''
  Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en uzak''' noktadır.
+
  Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en uzak''' noktadır.
  
  
  
 
'''Periapsis'''
 
'''Periapsis'''
  Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' noktadır.
+
  Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' noktadır.
  
  
 
'''Peri- ve Apo- Konusu'''
 
'''Peri- ve Apo- Konusu'''
  Periapsis ve Apoapsis, İngilizce terimlerdir. Oyunda bu isimlerle ilgilenildiği için bu sayfada bu isimler kullanılmıştır. Türkçe'de yörüngedeki cismin bağlı bulunduğu cisme göre isim değişir. Örneğin; TÜRKSAT uydusunun Dünya'ya göre en yakın noktasına Periapsis yerine Perije, en uzak noktasıne Apoje denir. Bir farkılık da Güneş çevresindeki yörüngelerde geçerlidir. Örneğin; Dünya'nın Güneş'e en yakın notasına Günberi, en uzak noktasına Günöte denir.
+
  Periapsis ve Apoapsis, İngilizce terimlerdir. Oyunda bu isimlerle ilgilenildiği için bu sayfada bu isimler kullanılmıştır. Türkçe'de yörüngedeki cismin bağlı bulunduğu cisme göre isim değişir. Örneğin; TÜRKSAT uydusunun Dünya'ya göre en yakın noktasına Periapsis yerine Perije, en uzak noktasıne Apoje denir. Bir farkılık da Güneş çevresindeki yörüngelerde geçerlidir. Örneğin; Dünya'nın Güneş'e en yakın notasına Günberi, en uzak noktasına Günöte denir.
  
  
 
'''Yörüngesel Kesme'''
 
'''Yörüngesel Kesme'''
  Yörüngede dolanan cismin, referans düzlemine yaptığı kesme açısıdır.
+
  Yörüngede dolanan cismin, referans düzlemine yaptığı kesme açısıdır.
  
  
 
'''Yükseliş Kesimi'''
 
'''Yükseliş Kesimi'''
  Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim aşağıdan yukarıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya yükseliş kesimi denir.
+
  Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim aşağıdan yukarıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya yükseliş kesimi denir.
  
  
 
'''Alçalış Kesimi'''
 
'''Alçalış Kesimi'''
  Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim yukarıdan aşağıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya alçalış kesimi denir.
+
  Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim yukarıdan aşağıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya alçalış kesimi denir.
  
 
'''Dış Merkezlilik'''
 
'''Dış Merkezlilik'''
  Bir yörüngenin elipsliğini belirten rakamsal büyüklüktür.
+
  Bir yörüngenin elipsliğini belirten rakamsal büyüklüktür.
  •Dış merkezlilik oranı = 0 ise kusursuz dairesel yörüngedir.
+
  •Dış merkezlilik oranı = 0 ise kusursuz dairesel yörüngedir.
  •0 < Dış merkezlilik oranı < 1 ise eliptik yörüngedir.
+
  •0 < Dış merkezlilik oranı < 1 ise eliptik yörüngedir.
  •Dış merkezlilik oranı = 1 ise parabolik yörüngedir.
+
  •Dış merkezlilik oranı = 1 ise parabolik yörüngedir.
  •Dış merkezlilik oranı > 1 ise hiperbolik yörüngedir.
+
  •Dış merkezlilik oranı > 1 ise hiperbolik yörüngedir.
  
 
'''Eğim Açısı'''
 
'''Eğim Açısı'''
  Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı açıdır.
+
  Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı açıdır.
  
 
'''Alçak Yörünge'''
 
'''Alçak Yörünge'''
  Gök cisminin, referans cismin yüzeysel etkisine maruz kalacağı yörünge yüksekliğidir. Örneğin; Kerbin'e yaklaşan cismin atmosferik sürtünmeye maruz kalması, Mün'e yaklaşan cismin dağlık tepelere teğet geçmesi veya dokunmasıdır.
+
  Gök cisminin, referans cismin yüzeysel etkisine maruz kalacağı yörünge yüksekliğidir. Örneğin; Kerbin'e yaklaşan cismin atmosferik sürtünmeye maruz kalması, Mün'e yaklaşan cismin dağlık tepelere teğet geçmesi veya dokunmasıdır.
  
 
'''Yörünge Noktaları'''
 
'''Yörünge Noktaları'''
  Yörüngenin temel elemanlarını belirtir. Örneğin; Apoapsis, Periapsis, Eğim Açısı...
+
  Yörüngenin temel elemanlarını belirtir. Örneğin; Apoapsis, Periapsis, Eğim Açısı...
  
 
'''Yörünge Normali'''
 
'''Yörünge Normali'''
  Yörünge vektörlerinden, hız ve yer çekimi vektörlerinin bir çizgiyle ayrılmasıdır. Sağ el kuralıyla işler, yani; baş parmağın yönü sağa bakacak şekilde "okey" işareti yapın. '''Baş parmak aracın hareket yönünü''', buna ek olarak '''bilek ise yerçekimi''' vektörünü belirtir.
+
  Yörünge vektörlerinden, hız ve yer çekimi vektörlerinin bir çizgiyle ayrılmasıdır. Sağ el kuralıyla işler, yani; baş parmağın yönü sağa bakacak şekilde "okey" işareti yapın. '''Baş parmak aracın hareket yönünü''', buna ek olarak '''bilek ise yerçekimi''' vektörünü belirtir.
  
 
'''Yörüngesel Düzlem'''
 
'''Yörüngesel Düzlem'''
  Yörüngeyi bir bilgisayar CD'si gibi ince bir disk olarak olarak düşünülmesidir. Bu kavram eğim açısını, alçalış-yükseliş kesimini açıklamakta kullanılır.
+
  Yörüngeyi bir bilgisayar CD'si gibi ince bir disk olarak olarak düşünülmesidir. Bu kavram eğim açısını, alçalış-yükseliş kesimini açıklamakta kullanılır.
  
 
'''İleri İtiş(Prograde)'''
 
'''İleri İtiş(Prograde)'''
  Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün, referans cismine göre belirlenmesidir.
+
  Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün, referans cismine göre belirlenmesidir.
  
 
'''Geri İtiş(Retrograde)'''
 
'''Geri İtiş(Retrograde)'''
  Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün tersinin, referans cismine göre belirlenmesidir.
+
  Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün tersinin, referans cismine göre belirlenmesidir.
  
 
'''Referans Düzlemi'''
 
'''Referans Düzlemi'''
  Bu düzlem iki gök cisminin birbirlerine göre yaptığı eğim açısını belirlemek için kullanılır. Örneğin; Kerbin ve Eve arasındaki yörünge açılarının farkın gösterilmesi için kullanılır. Yine yörüngesel düzlem gibi ince bir disk olarak düşünülür.
+
  Bu düzlem iki gök cisminin birbirlerine göre yaptığı eğim açısını belirlemek için kullanılır. Örneğin; Kerbin ve Eve arasındaki yörünge açılarının farkın gösterilmesi için kullanılır. Yine yörüngesel düzlem gibi ince bir disk olarak düşünülür.
  
 
'''Yarı-Büyük Eksen'''
 
'''Yarı-Büyük Eksen'''
  Bir yörüngenin, büyük eksen uzunluğunun yarısına eşit olan kesim. Yani; Apoapsis noktasındaki bir cismin referans noktasına uzaklığını belirtir.  
+
  Bir yörüngenin, büyük eksen uzunluğunun yarısına eşit olan kesim. Yani; Apoapsis noktasındaki bir cismin referans noktasına uzaklığını belirtir.  
  
 
'''Yıldız Günü'''
 
'''Yıldız Günü'''
  Bir gezegenin yıldızlara göre kendi etrafında yaptığı dolanma süresidir.
+
  Bir gezegenin yıldızlara göre kendi etrafında yaptığı dolanma süresidir.
  
 
'''Çarpma Yörüngesi'''
 
'''Çarpma Yörüngesi'''
  Bir cismin, referans cismine kesin olarak çarpma yapmasını sağlayan yörüngedir.
+
  Bir cismin, referans cismine kesin olarak çarpma yapmasını sağlayan yörüngedir.
  
 
'''Eş Zamanlı Yörünge'''
 
'''Eş Zamanlı Yörünge'''
  Bir cismin, referans cismine kilitli şekilde, yani kuş bakışı olarak tek bir noktaya bakacak şekilde dönmesidir. Örneğin; TÜRKSAT uydusu 42 dereceye kilitli dönmektedir.
+
  Bir cismin, referans cismine kilitli şekilde, yani kuş bakışı olarak tek bir noktaya bakacak şekilde dönmesidir. Örneğin; TÜRKSAT uydusu 42 dereceye kilitli dönmektedir.

Revision as of 17:24, 4 June 2014

Kerbal Space Program'da yörünge ve fizik ile ilgili birçok terim kullanılmaktadır. Oyuncuların bu terimlerin çoğuna yabancı kalması beklenen bir şeydir. Bu yüzden bu sayfa terimler hakkında bilgi vermek için açılmıştır.

Matematik

Eliptik

 Oval bir yörüngeyi belirtir.

Hiperbolik

 Yumuşak bir viraja benzer ve genellikle bir kaçış yörüngesi belirtir.

Normal Vektör

 Düzleme dik olan vektördür.

Skaler

 Yön belirtmeyen rakamsal büyüklüktür.

Vektör

 Yön ve rakamsallık içerek büyüklüktür. Örnek olarak; bir yönümüz olsun mesela Kuzey. Kuzey yönüne bir ok çizdiğimizde bu okun uzunluğu bize rakamsal büyüklüğü verir. Yön ve rakam birleştiğinde ise ortaya kuvvet çıkar. Tabi matematiksel olarak yön rakamla belirtilir. Yönü temsil eden bu rakama derece denir. Vektör; <x°,y> olarak gösterilir."x" burada yönü, "y" ise rakamsal büyüklüğü ifade eder.

Örneğin; <90°, 31> vektörü; 90 derecelik bir açı ve 31 birimlik bir büyüklüğü gösterir. Bu ikisi bir araya geldiğinde oraya çıkan kuvvet, 90 derecelik 31 birimlik kuvvettir.


Yörüngesel Terimler

Apsis

 Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede en yakın ve en uzak olduğu noktalara verilen isimdir.


Apoapsis

 Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede en uzak noktadır.


Periapsis

 Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede en yakın noktadır.


Peri- ve Apo- Konusu

 Periapsis ve Apoapsis, İngilizce terimlerdir. Oyunda bu isimlerle ilgilenildiği için bu sayfada bu isimler kullanılmıştır. Türkçe'de yörüngedeki cismin bağlı bulunduğu cisme göre isim değişir. Örneğin; TÜRKSAT uydusunun Dünya'ya göre en yakın noktasına Periapsis yerine Perije, en uzak noktasıne Apoje denir. Bir farkılık da Güneş çevresindeki yörüngelerde geçerlidir. Örneğin; Dünya'nın Güneş'e en yakın notasına Günberi, en uzak noktasına Günöte denir.


Yörüngesel Kesme

 Yörüngede dolanan cismin, referans düzlemine yaptığı kesme açısıdır.


Yükseliş Kesimi

 Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim aşağıdan yukarıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya yükseliş kesimi denir.


Alçalış Kesimi

 Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim yukarıdan aşağıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya alçalış kesimi denir.

Dış Merkezlilik

 Bir yörüngenin elipsliğini belirten rakamsal büyüklüktür.
 •Dış merkezlilik oranı = 0 ise kusursuz dairesel yörüngedir.
 •0 < Dış merkezlilik oranı < 1 ise eliptik yörüngedir.
 •Dış merkezlilik oranı = 1 ise parabolik yörüngedir.
 •Dış merkezlilik oranı > 1 ise hiperbolik yörüngedir.

Eğim Açısı

 Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı açıdır.

Alçak Yörünge

 Gök cisminin, referans cismin yüzeysel etkisine maruz kalacağı yörünge yüksekliğidir. Örneğin; Kerbin'e yaklaşan cismin atmosferik sürtünmeye maruz kalması, Mün'e yaklaşan cismin dağlık tepelere teğet geçmesi veya dokunmasıdır.

Yörünge Noktaları

 Yörüngenin temel elemanlarını belirtir. Örneğin; Apoapsis, Periapsis, Eğim Açısı...

Yörünge Normali

 Yörünge vektörlerinden, hız ve yer çekimi vektörlerinin bir çizgiyle ayrılmasıdır. Sağ el kuralıyla işler, yani; baş parmağın yönü sağa bakacak şekilde "okey" işareti yapın. Baş parmak aracın hareket yönünü, buna ek olarak bilek ise yerçekimi vektörünü belirtir.

Yörüngesel Düzlem

 Yörüngeyi bir bilgisayar CD'si gibi ince bir disk olarak olarak düşünülmesidir. Bu kavram eğim açısını, alçalış-yükseliş kesimini açıklamakta kullanılır.

İleri İtiş(Prograde)

 Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün, referans cismine göre belirlenmesidir.

Geri İtiş(Retrograde)

 Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün tersinin, referans cismine göre belirlenmesidir.

Referans Düzlemi

 Bu düzlem iki gök cisminin birbirlerine göre yaptığı eğim açısını belirlemek için kullanılır. Örneğin; Kerbin ve Eve arasındaki yörünge açılarının farkın gösterilmesi için kullanılır. Yine yörüngesel düzlem gibi ince bir disk olarak düşünülür.

Yarı-Büyük Eksen

 Bir yörüngenin, büyük eksen uzunluğunun yarısına eşit olan kesim. Yani; Apoapsis noktasındaki bir cismin referans noktasına uzaklığını belirtir. 

Yıldız Günü

 Bir gezegenin yıldızlara göre kendi etrafında yaptığı dolanma süresidir.

Çarpma Yörüngesi

 Bir cismin, referans cismine kesin olarak çarpma yapmasını sağlayan yörüngedir.

Eş Zamanlı Yörünge

 Bir cismin, referans cismine kilitli şekilde, yani kuş bakışı olarak tek bir noktaya bakacak şekilde dönmesidir. Örneğin; TÜRKSAT uydusu 42 dereceye kilitli dönmektedir.