Difference between revisions of "Terminology/tr"
From Kerbal Space Program Wiki
(+ move request) |
(moving, and a minor formating) |
||
Line 2: | Line 2: | ||
== Matematik == | == Matematik == | ||
+ | <div style="float:right;">[[File:cartesian.svg|thumb|upright|left|Cartesian coordinate system - Uses rectangular coordinates]][[File:polar.svg|thumb|upright|Polar coordinate system - Uses only angles and one length]]</div> | ||
;Eliptik | ;Eliptik | ||
:Oval bir yörüngeyi belirtir. | :Oval bir yörüngeyi belirtir. | ||
Line 17: | Line 18: | ||
== Yörüngesel Terimler == | == Yörüngesel Terimler == | ||
− | + | [[File:Orbit.svg|thumb|upright=2.25|Visualization of the most common orbital parameters]] | |
− | + | ;<span id="ap">Apoapsis</span> | |
− | Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' ve '''en uzak''' olduğu noktalara verilen isimdir. | + | ;<span id="pe">Periapsis</span> |
− | + | ;Apsis | |
− | + | :Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' ve '''en uzak''' olduğu noktalara verilen isimdir. | |
− | + | ;Apoapsis | |
− | + | :Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en uzak''' noktadır. | |
− | + | ;Periapsis | |
− | Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en uzak''' noktadır. | + | :Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' noktadır. |
− | + | ;Peri- ve Apo- Konusu | |
− | + | :Periapsis ve Apoapsis, İngilizce terimlerdir. Oyunda bu isimlerle ilgilenildiği için bu sayfada bu isimler kullanılmıştır. Türkçe'de yörüngedeki cismin bağlı bulunduğu cisme göre isim değişir. Örneğin; TÜRKSAT uydusunun Dünya'ya göre en yakın noktasına Periapsis yerine Perije, en uzak noktasıne Apoje denir. Bir farkılık da Güneş çevresindeki yörüngelerde geçerlidir. Örneğin; Dünya'nın Güneş'e en yakın notasına Günberi, en uzak noktasına Günöte denir. | |
− | + | ;Yörüngesel Kesme | |
− | + | :Yörüngede dolanan cismin, referans düzlemine yaptığı kesme açısıdır. | |
− | + | ;Yükseliş Kesimi | |
− | Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede '''en yakın''' noktadır. | + | :Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim aşağıdan yukarıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya yükseliş kesimi denir. |
− | + | ;Alçalış Kesimi | |
− | + | :Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim yukarıdan aşağıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya alçalış kesimi denir. | |
− | + | ;Dış Merkezlilik | |
− | + | :Bir yörüngenin elipsliğini belirten rakamsal büyüklüktür. | |
− | + | :*Dış merkezlilik oranı = 0 ise kusursuz dairesel yörüngedir. | |
− | Periapsis ve Apoapsis, İngilizce terimlerdir. Oyunda bu isimlerle ilgilenildiği için bu sayfada bu isimler kullanılmıştır. Türkçe'de yörüngedeki cismin bağlı bulunduğu cisme göre isim değişir. Örneğin; TÜRKSAT uydusunun Dünya'ya göre en yakın noktasına Periapsis yerine Perije, en uzak noktasıne Apoje denir. Bir farkılık da Güneş çevresindeki yörüngelerde geçerlidir. Örneğin; Dünya'nın Güneş'e en yakın notasına Günberi, en uzak noktasına Günöte denir. | + | :*0 < Dış merkezlilik oranı < 1 ise eliptik yörüngedir. |
− | + | :*Dış merkezlilik oranı = 1 ise parabolik yörüngedir. | |
− | + | :*Dış merkezlilik oranı > 1 ise hiperbolik yörüngedir. | |
− | + | ;Eğim Açısı | |
− | + | :Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı açıdır. | |
− | + | ;Alçak Yörünge | |
− | Yörüngede dolanan cismin, referans düzlemine yaptığı kesme açısıdır. | + | :Gök cisminin, referans cismin yüzeysel etkisine maruz kalacağı yörünge yüksekliğidir. Örneğin; Kerbin'e yaklaşan cismin atmosferik sürtünmeye maruz kalması, Mün'e yaklaşan cismin dağlık tepelere teğet geçmesi veya dokunmasıdır. |
− | + | ;Yörünge Noktaları | |
− | + | :Yörüngenin temel elemanlarını belirtir. Örneğin; Apoapsis, Periapsis, Eğim Açısı... | |
− | + | ;Yörünge Normali | |
− | + | :Yörünge vektörlerinden, hız ve yer çekimi vektörlerinin bir çizgiyle ayrılmasıdır. Sağ el kuralıyla işler, yani; baş parmağın yönü sağa bakacak şekilde "okey" işareti yapın. '''Baş parmak aracın hareket yönünü''', buna ek olarak '''bilek ise yerçekimi''' vektörünü belirtir. | |
− | + | ;Yörüngesel Düzlem | |
− | Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim aşağıdan yukarıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya yükseliş kesimi denir. | + | :Yörüngeyi bir bilgisayar CD'si gibi ince bir disk olarak olarak düşünülmesidir. Bu kavram eğim açısını, alçalış-yükseliş kesimini açıklamakta kullanılır. |
− | + | ;İleri İtiş (Prograde) | |
− | + | :Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün, referans cismine göre belirlenmesidir. | |
− | + | ;Geri İtiş (Retrograde) | |
− | + | :Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün tersinin, referans cismine göre belirlenmesidir. | |
− | + | ;Referans Düzlemi | |
− | Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim yukarıdan aşağıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya alçalış kesimi denir. | + | :Bu düzlem iki gök cisminin birbirlerine göre yaptığı eğim açısını belirlemek için kullanılır. Örneğin; Kerbin ve Eve arasındaki yörünge açılarının farkın gösterilmesi için kullanılır. Yine yörüngesel düzlem gibi ince bir disk olarak düşünülür. |
− | + | ;Yarı-Büyük Eksen | |
− | + | :Bir yörüngenin, büyük eksen uzunluğunun yarısına eşit olan kesim. Yani; Apoapsis noktasındaki bir cismin referans noktasına uzaklığını belirtir. | |
− | + | ;Yıldız Günü | |
− | + | :Bir gezegenin yıldızlara göre kendi etrafında yaptığı dolanma süresidir. | |
− | + | ;Çarpma Yörüngesi | |
− | Bir yörüngenin elipsliğini belirten rakamsal büyüklüktür. | + | :Bir cismin, referans cismine kesin olarak çarpma yapmasını sağlayan yörüngedir. |
− | + | ;Eş Zamanlı Yörünge | |
− | + | :Bir cismin, referans cismine kilitli şekilde, yani kuş bakışı olarak tek bir noktaya bakacak şekilde dönmesidir. Örneğin; TÜRKSAT uydusu 42 dereceye kilitli dönmektedir. | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı açıdır. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Gök cisminin, referans cismin yüzeysel etkisine maruz kalacağı yörünge yüksekliğidir. Örneğin; Kerbin'e yaklaşan cismin atmosferik sürtünmeye maruz kalması, Mün'e yaklaşan cismin dağlık tepelere teğet geçmesi veya dokunmasıdır. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Yörüngenin temel elemanlarını belirtir. Örneğin; Apoapsis, Periapsis, Eğim Açısı... | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Yörünge vektörlerinden, hız ve yer çekimi vektörlerinin bir çizgiyle ayrılmasıdır. Sağ el kuralıyla işler, yani; baş parmağın yönü sağa bakacak şekilde "okey" işareti yapın. '''Baş parmak aracın hareket yönünü''', buna ek olarak '''bilek ise yerçekimi''' vektörünü belirtir. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Yörüngeyi bir bilgisayar CD'si gibi ince bir disk olarak olarak düşünülmesidir. Bu kavram eğim açısını, alçalış-yükseliş kesimini açıklamakta kullanılır. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün, referans cismine göre belirlenmesidir. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün tersinin, referans cismine göre belirlenmesidir. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Bu düzlem iki gök cisminin birbirlerine göre yaptığı eğim açısını belirlemek için kullanılır. Örneğin; Kerbin ve Eve arasındaki yörünge açılarının farkın gösterilmesi için kullanılır. Yine yörüngesel düzlem gibi ince bir disk olarak düşünülür. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Bir yörüngenin, büyük eksen uzunluğunun yarısına eşit olan kesim. Yani; Apoapsis noktasındaki bir cismin referans noktasına uzaklığını belirtir. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Bir gezegenin yıldızlara göre kendi etrafında yaptığı dolanma süresidir. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Bir cismin, referans cismine kesin olarak çarpma yapmasını sağlayan yörüngedir. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | Bir cismin, referans cismine kilitli şekilde, yani kuş bakışı olarak tek bir noktaya bakacak şekilde dönmesidir. Örneğin; TÜRKSAT uydusu 42 dereceye kilitli dönmektedir. | ||
− | |||
− |
Revision as of 12:14, 11 August 2015
Kerbal Space Program'da yörünge ve fizik ile ilgili birçok terim kullanılmaktadır. Oyuncuların bu terimlerin çoğuna yabancı kalması beklenen bir şeydir. Bu yüzden bu sayfa terimler hakkında bilgi vermek için açılmıştır.
Matematik
- Eliptik
- Oval bir yörüngeyi belirtir.
- Hiperbolik
- Yumuşak bir viraja benzer ve genellikle bir kaçış yörüngesi belirtir.
- Normal Vektör
- Düzleme dik olan vektördür.
- Skaler
- Yön belirtmeyen rakamsal büyüklüktür.
- Vektör
- Yön ve rakamsallık içerek büyüklüktür. Örnek olarak; bir yönümüz olsun mesela Kuzey. Kuzey yönüne bir ok çizdiğimizde bu okun uzunluğu bize rakamsal büyüklüğü verir. Yön ve rakam birleştiğinde ise ortaya kuvvet çıkar. Tabi matematiksel olarak yön rakamla belirtilir. Yönü temsil eden bu rakama derece denir. Vektör; <x°,y> olarak gösterilir."x" burada yönü, "y" ise rakamsal büyüklüğü ifade eder.
Örneğin; <90°, 31> vektörü; 90 derecelik bir açı ve 31 birimlik bir büyüklüğü gösterir. Bu ikisi bir araya geldiğinde oraya çıkan kuvvet, 90 derecelik 31 birimlik kuvvettir.
Yörüngesel Terimler
- Apoapsis
- Periapsis
- Apsis
- Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede en yakın ve en uzak olduğu noktalara verilen isimdir.
- Apoapsis
- Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede en uzak noktadır.
- Periapsis
- Bir gök cisminin, başka bir gök cismi etrafında yaptığı yörüngede en yakın noktadır.
- Peri- ve Apo- Konusu
- Periapsis ve Apoapsis, İngilizce terimlerdir. Oyunda bu isimlerle ilgilenildiği için bu sayfada bu isimler kullanılmıştır. Türkçe'de yörüngedeki cismin bağlı bulunduğu cisme göre isim değişir. Örneğin; TÜRKSAT uydusunun Dünya'ya göre en yakın noktasına Periapsis yerine Perije, en uzak noktasıne Apoje denir. Bir farkılık da Güneş çevresindeki yörüngelerde geçerlidir. Örneğin; Dünya'nın Güneş'e en yakın notasına Günberi, en uzak noktasına Günöte denir.
- Yörüngesel Kesme
- Yörüngede dolanan cismin, referans düzlemine yaptığı kesme açısıdır.
- Yükseliş Kesimi
- Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim aşağıdan yukarıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya yükseliş kesimi denir.
- Alçalış Kesimi
- Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı kesme açısında eğer cisim yukarıdan aşağıya doğru hareket ediyorsa, bu noktaya alçalış kesimi denir.
- Dış Merkezlilik
- Bir yörüngenin elipsliğini belirten rakamsal büyüklüktür.
- Dış merkezlilik oranı = 0 ise kusursuz dairesel yörüngedir.
- 0 < Dış merkezlilik oranı < 1 ise eliptik yörüngedir.
- Dış merkezlilik oranı = 1 ise parabolik yörüngedir.
- Dış merkezlilik oranı > 1 ise hiperbolik yörüngedir.
- Eğim Açısı
- Yörüngenin, referans düzlemine yaptığı açıdır.
- Alçak Yörünge
- Gök cisminin, referans cismin yüzeysel etkisine maruz kalacağı yörünge yüksekliğidir. Örneğin; Kerbin'e yaklaşan cismin atmosferik sürtünmeye maruz kalması, Mün'e yaklaşan cismin dağlık tepelere teğet geçmesi veya dokunmasıdır.
- Yörünge Noktaları
- Yörüngenin temel elemanlarını belirtir. Örneğin; Apoapsis, Periapsis, Eğim Açısı...
- Yörünge Normali
- Yörünge vektörlerinden, hız ve yer çekimi vektörlerinin bir çizgiyle ayrılmasıdır. Sağ el kuralıyla işler, yani; baş parmağın yönü sağa bakacak şekilde "okey" işareti yapın. Baş parmak aracın hareket yönünü, buna ek olarak bilek ise yerçekimi vektörünü belirtir.
- Yörüngesel Düzlem
- Yörüngeyi bir bilgisayar CD'si gibi ince bir disk olarak olarak düşünülmesidir. Bu kavram eğim açısını, alçalış-yükseliş kesimini açıklamakta kullanılır.
- İleri İtiş (Prograde)
- Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün, referans cismine göre belirlenmesidir.
- Geri İtiş (Retrograde)
- Yörüngede dolanan cismin hareket ettiği yönün tersinin, referans cismine göre belirlenmesidir.
- Referans Düzlemi
- Bu düzlem iki gök cisminin birbirlerine göre yaptığı eğim açısını belirlemek için kullanılır. Örneğin; Kerbin ve Eve arasındaki yörünge açılarının farkın gösterilmesi için kullanılır. Yine yörüngesel düzlem gibi ince bir disk olarak düşünülür.
- Yarı-Büyük Eksen
- Bir yörüngenin, büyük eksen uzunluğunun yarısına eşit olan kesim. Yani; Apoapsis noktasındaki bir cismin referans noktasına uzaklığını belirtir.
- Yıldız Günü
- Bir gezegenin yıldızlara göre kendi etrafında yaptığı dolanma süresidir.
- Çarpma Yörüngesi
- Bir cismin, referans cismine kesin olarak çarpma yapmasını sağlayan yörüngedir.
- Eş Zamanlı Yörünge
- Bir cismin, referans cismine kilitli şekilde, yani kuş bakışı olarak tek bir noktaya bakacak şekilde dönmesidir. Örneğin; TÜRKSAT uydusu 42 dereceye kilitli dönmektedir.